Algemene informatie

Aardrupsen zijn de rupsen van nachtvlinders die behoren tot het geslacht Agrotis (Noctuidae =Uilen). In Nederland en België komen meerdere  soorten voor waaronder de  gewone worteluil (Agrotis exclamationis), de gewone velduil (Agrotis segetum) en de grote worteluil (Agrotis ipsilon). Van sommige soorten zijn er 2 generaties per jaar.
De eitjes worden afgezet op de waardplant. Het menu van de aardrupsen is vrij gevarieerd, met name groenten, sierplanten en knolgewassen.
De jonge rupsen vreten in deze fase (tot aan het tweede larve stadium) aan bladeren van diverse gewassen. Vervolgens als deze overgaan naar het derde larve stadium verhuizen ze naar de bodem, waar ze aan wortels, wortelhalzen en stengels van allerlei gewassen vreten. Aardrupsen in grote getallen, kunnen een ware plaag vormen in de akkerbouw, moestuinen en siergewassen.  Aardrupsen worden vaak met emelten (larven van langpootmuggen) verward.
Wanneer men een aardrups oppakt rolt hij zich op. De emelt niet. Die krimpt bij aanraking. Aardrupsen hebben poten, emelten niet.
De rupsen zijn aanwezig vanaf juli tot maart van het volgend seizoen .De rupsen leven in een holletje onder de grond en gaat ‘s nachts op jacht naar voedsel. Aardrupsen vreten door zolang het niet vriest. In april verpopt de rups in een spinsel in de grond.

Plaagherkenning

De jonge rupsen vreten eerst aan bladeren. Vervolgens begeven zich na de eerste vervelling in de grond. Daar vreten ze aan de wortels en de wortelhals van gewassen en de knollen, waardoor de plant afsterft.

Bestrijding

De aardrupsen zijn zeer goed te bestrijden met insectparasitaire nematoden Steinernema feltiae en Steinernema carpocapsae. Insectparasitaire nematoden (ook wel aaltjes genoemd – niet te verwarren met schadelijk plantparasitaire aaltjes) zijn microscopisch kleine aaltjes die in symbiose leven met een bacterie. Eenmaal in de bodem uitgezet zoeken ze de aardrupsen op en dringen de rups in. Eenmaal binnen scheiden de nematoden een bacterie af die de rupsen doodt. In de dode rupsen ontstaat een nieuwe generatie nematoden die op zoek gaan naar nieuwe aardrupsen om ze te infecteren. Insectparasitaire nematoden kunnen niet lang buiten een “gastheer” overleven. Zijn er geen prooien meer, dan sterven de nematoden. Insectparasitaire nematoden komen van origine voor in onze bodem en zijn daarom ook opgenomen in de Flora- en Faunawet als beschermde bodembewoners. Deze aaltjes zijn ongevaarlijk voor mens, dier, milieu en nuttige insecten.

Periode van bestrijding

Aardrupsen kunnen vanaf augustus tot eind oktober. worden bestreden met nematoden. In het voorjaar kan dit alleen als de  bodemtemperatuur boven 6º C is.
Bestrijding van aardrupsen kan worden gedaan met 2 soorten nematoden:  Steinernema feltiae als de bodemtemperatuur niet lager is dan 6 graden en met Steinernema carpocapsae als de bodemtemperatuur niet lager is dan 14 graden.